8.2 Categorie AVB/AVD

Drie categorieën

Het A-rijbewijs voor motoren en driewielers is opgedeeld in drie categorieën die afhangen van de zwaarte van de motor: A1, A2 en A.

Categorie A1 kan de kandidaat behalen vanaf 18 jaar.
Als de bestuurder ten minste twee jaar het rijbewijs A1 heeft, kan deze de categorie A2 behalen vanaf 20 jaar. Categorie A2 kan ook behaald worden vanaf 20 jaar zonder dat het A1-rijbewijs is behaald.
Als de bestuurder ten minste twee jaar het rijbewijs A2 heeft, kan deze de categorie A behalen vanaf 22 jaar. Categorie A kan ook behaald worden vanaf 21 jaar zonder dat het A2-rijbewijs behaald is.

Examenvoertuig per categorie

Kandidaten doen examen met een motor uit de categorie waarvoor zij hun rijbewijs willen halen. Dit betekent dat elke categorie zijn eigen examenvoertuig kent:

Motor op 2 wielen van de categorie A1
Indien voorzien van brandstofmotor: ten minste 120 cm3, maximaal 125 cm3, een maximumvermogen van 11 kW en waarmee een snelheid kan worden bereikt van ten minste 90 km/u.
Indien voorzien van volledig elektrische aandrijving: een maximumvermogen van minder dan 11 kW en een vermogen/gewichtsverhouding van ten minste 0,08 kW per kg en waarmee een snelheid kan worden bereikt van ten minste 90 km/u.

Motor op 2 wielen van de categorie A2
Indien voorzien van een brandstofmotor: een vermogen van ten minste 20 kW en ten hoogste 35 kW en een vermogen/gewichtsverhouding van maximaal 0,2 kW per kg.
Indien voorzien van volledig elektrische aandrijving: een maximumvermogen van ten minste 20 kW en ten hoogste 35 kW en een vermogen/gewichtsverhouding van ten minste 0,15 kW per kg.

Motor op 2 wielen van de categorie A
Indien voorzien van een brandstofmotor: een vermogen van ten minste 50 kW en een ongeladen massa van ten minste 180 kg.
Indien voorzien van volledig elektrische aandrijving: een maximumvermogen van ten minste 50 kW en een vermogen/gewichtsverhouding van ten minste 0,25 kW.

Praktijkexamen per categorie

Categorie A1 (≥ 18 jaar): theorie-examen + praktijkexamen voertuigbeheersing (AVB) + praktijkexamen verkeersdeelneming (AVD).

Categorie A2 getrapt (≥ 20 jaar): praktijkexamen verkeersdeelneming (AVD).

Categorie A2 rechtstreeks (≥ 20 jaar): theorie-examen + praktijkexamen voertuigbeheersing (AVB) + praktijkexamen verkeersdeelneming (AVD).

Categorie A getrapt (≥ 22 jaar) : praktijkexamen verkeersdeelneming (AVD.

Categorie A rechtstreeks (≥ 21 jaar): theorie-examen + praktijkexamen voertuigbeheersing (AVB) + praktijkexamen verkeersdeelneming (AVD).

Categorieën A1, A2 rechtstreeks en A rechtstreeks
Bij de categorieën A1, A2 rechtstreeks en A rechtstreeks is het eerste praktijkexamen de voertuigbeheersing (AVB). Dit examen is op een apart terrein. Daar voeren de kandidaten een aantal bijzondere verrichtingen uit (zie rijprocedure A).

Het tweede praktijkexamen is de verkeersdeelneming (AVD). Hierbij gaat het om een rit op de openbare weg. De kandidaten kunnen dat examen pas doen als ze zijn geslaagd voor het theorie-examen motor en het examen voertuigbeheersing. De uitslag van het theorie-examen is anderhalf jaar geldig. Het resultaat van het AVB-examen is één jaar geldig.

Categorieën A2 getrapt en A getrapt
Bij de categorieën A2 getrapt en A getrapt doen de kandidaten alleen een praktijkexamen verkeersdeelneming. In dat examen toetst de examinator ook de voertuigbeheersing met 2 bijzondere verrichtingen tijdens de verkeersdeelneming (AVB opgenomen in AVD). De kandidaten kunnen het getrapte A2-examen pas doen als ze minimaal twee jaar het rijbewijs A1 hebben van een EU-land, EER-land of Zwitserland. Het getrapte A-examen kunnen kandidaten pas doen als ze minimaal twee jaar het rijbewijs A2 hebben van een EU-land, EER-land of Zwitserland.

Alle A-categorieën
Bij alle A-categorieën controleert de examinator aan het begin van het examen verkeersdeelneming de motor op de werking van de richtingaanwijzers, de verlichting waaronder het remlicht, de toestand van de banden en de aanwezigheid van het L-bord en de spiegels.
Daarnaast laat de examinator een aantal voorbereidings- en controlehandelingen uitvoeren door de kandidaten. Hierbij moeten zij enige kennis tonen van de technische aspecten van de motor. Dit alles staat beschreven in de rijprocedure A.

In hoofdstuk 9 staat wat nodig is voor een praktijkexamen, inclusief toelatingseisen, zoals het behalen van een theoriecertificaat.

Examenaanvraag categorie AVB/AVD

Een examenaanvraag voor de categorieën AVB en AVD kunt u indienen via TOP internet.
Bij het praktijkexamen AVD rechtstreeks moeten kandidaten een voldoende resultaat hebben behaald voor het praktijkexamen AVB. Dit resultaat mag niet langer dan een jaar geleden behaald zijn.
Bij het praktijkexamen AVD getrapt moeten kandidaten minimaal 2 jaar het onderliggende A-rijbewijs hebben.

Automaat A

Als kandidaten slagen voor het A-examen met een motor of scooter met automatische schakeling, dan wordt automatisch een Verklaring van rijvaardigheid A met de aantekening 'automaat' in het centraal rijbewijzenregister van de RDW geplaatst.
Deze beperking komt als code 78 op het rijbewijs te staan. In dat geval mag de bestuurder géén motoren van de categorie A besturen die zijn voorzien van een koppelingshendel.

Van automaat A naar schakel A

Als kandidaten van 21 jaar en ouder met een automaat-motorrijbewijs van de zwaarste categorie later alsnog een rijbewijs willen hebben van de categorie A zonder de code ‘automaat’, moeten ze een praktijkexamen verkeersdeelneming (AVD) doen op een motor met een koppelingshendel.

Heeft de kandidaat een automaat-motorrijbewijs van de categorie A1 of A2, dan moet deze een getrapt praktijkexamen verkeersdeelneming (AVD) doen met een motor voorzien van een koppelingshendel.
Kandidaten kunnen op deze manier ook een categorie omhoog, bijvoorbeeld van A2 automaat naar A geschakeld, door één examen AVD-A-getrapt af te leggen. De code ‘automaat’ vervalt dan voor alle A-categorieën.
Als kandidaten examen willen doen voor een categorie hoger, dan moeten zij het onderliggende rijbewijs ten minste twee jaar hebben (voorbeeld: van A2-automaat naar A-schakel). Binnen dezelfde categorie kunnen zij direct een examen getrapt doen (voorbeeld: van A2-automaat naar A2-schakel).
Voor het begin van dit praktijkexamen moeten kandidaten de volgende documenten tonen aan de examinator:

een Nederlands rijbewijs A ‘automaat’ (de geldigheidsduur mag verstreken zijn) of een geldig EU-, EER- of Zwitsers rijbewijs A-automaat;
het kentekenbewijs van de motor waarmee je examen doet.

Als kandidaten de vereiste documenten niet kunnen tonen of als deze documenten niet voldoen aan de voorwaarden, dan gaat het examen niet door. Ook vindt dan geen terugbetaling plaats van het examengeld.

Code 80

Als kandidaten het A-rijbewijs halen voordat ze 24 zijn, wordt mogelijk code 80 op het rijbewijs vermeld. Met die code mogen ze rijden op een driewielige motor, een lichte motor (A1) en een middelzware motor (A2).
De code 80 vervalt twee jaar na het behalen van het A-rijbewijs of als kandidaten voor die tijd 24 jaar worden.

Als ze voor het behalen van het A-rijbewijs al het A2-rijbewijs hebben behaald, vervalt code 80 op het moment dat ze het A2-rijbewijs twee jaar hebben.
Als de code vervalt, mogen kandidaten ook rijden op een tweewielige motor van de categorie A, zonder een (extra) examen te doen. Als ze nog geen 24 zijn, moeten ze wel een nieuw rijbewijspasje aanvragen bij de gemeente om ook op de tweewielige motor van de categorie A te mogen rijden. Zonder nieuw rijbewijs vervalt code 80 pas op 24-jarige leeftijd.

Snel zoeken